spot_img

Sanjin Štrbac: Zvuk sela i grada XXIII – THE TEXAS GENTLEMEN „TX JELLY“ 2017.

THE TEXAS GENTLEMEN „TX JELLY“ (2017.)

 

 DŽENTLMENI I LJUDI IZ POZADINE

 

SANJIN ŠTRBAC

 

Texas je poznat po svojim ratovima za nezavisnost, western filmovima o granici ili govedima, kasnije po bogatim naftnim milijarderima ili crvenovratima koji  ne skidaju svoje stetsone i slobodno hodaju sa punim sačmarama. Aktualan je problem sa imigrantima koje na sve načine pokušavaju da se dokopaju zemlje jednakih i slobodnih i krijumčarenje droge.Ogromna prostranstva i država koja se po mnogo čemu razlikuje od drugih, po veličini je druga u USA.

Važan segment u „državi usamljene zvijezde“ je muzika i raznolikost žanrova i tonova koji su stvoreni u popularnoj muzici u proteklih stotinu – dvjesta godina.Od Buddy Hollya , Janis Joplin,  novih country odmetnika ( Joe Ely, Guy Clarka, Terry Allena ,Townes Van Zandta, Steve Earlea ), ZZ Topa, pa do ljudi na koje su utjecali Sex Pistols i njihova dva koncerta 1978. pa osobene pojave poput Roky Ericksona i Daniel Johnstona te sve do  čudnovatih i neponovljivih Butthole Surfers. I WASP-ovce i hispanose zabavljaju TheTexas  Tornados, ali tu su i cojunto,norteno,tejano pa sve do narcocorrido repera koje, uglavnom naručuju meksički nakodileri a od bijele populacije su uglavnom ignorisani.

U svom tom šarenilu se ove godine pojavio bend The Texas Gentlemen i svojim albumom prvencem „TX JELLY“ najavio da je u pitanju jedan izuzetan i fascinantan sastav koji je već prvencem oduševio mnoge kolege i kritičare. Riječ je o specifičnoj grupi studijskih muzičara i ljudi koji su pratili mnoge manje poznate, country pop starove ili veličine poput Krisa Kristoffersona ,Joe Elya ili Terry Allena . Prošle godine su bili prateći band za Kristoffersona kojeg su oduševili,  i Joe Elya, koji ih je proglasio za najbolji prateći band s kojim je ikada svirao.Ovaj legendarni trubadur koji je nastupao u The Flatlandersima i drugovao sa momcima iz The Clash, im je dao kompliment koji niko nije dobio za pedesetak godina koliko se Ely bavi muzikom. Čime su to zaslužili ?

Grupa je okupljena oko Beau Patrick Bedforda , klavijaturiste, autora,pjevača, producenta i vlasnika muzičkog studija.On ,  zajedno sa svojim drugarima ,neke od njih u muzičkom fahu poznaje već desetak godina a  odnos im je bratski kad je riječ o shvatanju muzike. The Band im je jedan od uzora a slično su i formirani ; klavijature,klavir, bas, gitara,nekad bubanj a nekada dva i više pjevača.Njihov broj ide od četvorke,petorke,sedmorke a tu je i četrdesetak- pedeset ljudi koji im se pridružuju na svirkama ili na snimanjima, dajući im podršku ili pjevajući prateće vokale. Njihov odnos prema uzorima ,ljudima koji ih intrigiraju je dječije pošten i otvoren.Tu su The Band ,The Swampers, The Wrecking Crew, Motown Band kao bendovi koji su pratili druge autore, po turnejama ili u studijima. Ogroman je spisak ljudi koji su još tu istaknuti ,od Willie Nelsona,Leon Russellla, The Metersa,Gram Parsonsa,George Harrisona,Stevie Wondera,Bob Dylana ,starih Outlaw country – rockera i mnogo drugih velikih autora ili muzičara. Ovo naglašavanje Swampersa ili The Wrecking Crew kao uzora koegzistira sa aktualnim  pojavama kao što su The Sadies, The Dawes,Okkervil River ili ove godine The Jayhawks,poznatim grupama koje su pristale s oduševljenjem da prate neke autore.Uglavnom,riječ je o grupi koja majstorski barata countryem,folkom,soulom,funkom,bazičnim rnr zvukom. Kako legenda kaže , Beau Bedford se obreo u legendarnim Fame studijima u mitskom Muscle Shoals,u Alabami,bazi The Swampersa koji su snimali za Arethu Franklin ili Wilson Picketta i mnoge druge.Autor kojeg je trebao producirati je odustao i onda se Beau(ime koje nosi i čuveni dendi Beau Brummell, glavni lik te društveno – umjetničke pojave ) dosjetio da pozove Gentlemene.Oni su sa ekipom stigli i za 96 sati snimili 28 pjesama od koji je 11 ušlo na album .Uz Bedforda ,tu je jak autor ,klavirista David Creamer koji potpisuje i pjeva nekoliko odličnih pjesama.Značajan je gost i Dan Dryer koji je komponovao ili sukomponovao tri pjesme ili Ed Sheeran.Band koji dolazi iz Dalasa ,obožava filmove David Lyncha ,što je malo čudno,ali to valjda korespondira sa njihovim životnim stilom.Oni vole i B – filmove iz sedamdesetih godina ili „A Hard day s night“ The Beatlesa. Dobar ukus.To se može provjeriti na njihovim video klipovima.Bedford govori :“Broj članova  bendova je misterija.Zavisi s kim sviramo. Nekad sviramo sa dva bubnja.U grupi nema centralne figure,čelnog čovjeka,svi su kao kod kuće“.Materijal koji su snimili , grupa nije planirala da ustupi nekoj  diskografskoj kući. Bedford objašnjava da je muzika danas modernija i napreduje, od baroka i renesanse do današnjih bendova poput Tame Impala koji nisu bolji od Led Zeppelin ali zvuče modernije i mladima prilagodljiviji  , od zamjerki da na country sceni dominira country pop ,ističe Chris Stapletona ili Sturgill Simpsona.On zaključuje da želi da stvori vremenski neograničenu,američku  i važnu muziku. Iliti organsku muziku.

Grupa koja preferira klasični način rada u studiju je u veoma kratkom roku napravila pravu stvar ,pokazali  su nam kratak kurs iz onog najboljeg u američkoj popularnoj muzici,svoju ogromnu erudiciju koja se može opipati u svakoj pjesmi na albumu i postali jedna od najznačajnijih grupa koja ima svoj prvenac,postali jedna od najzanimljivijih novih bendova.

Album otvara „Habbie Doobie“ , izvanredna numera, u kojoj se prepoznaju The Meters ili Booker T and MG s,sa sjajnim perkusijama,odličnim gitarskim solima, vrlo kratkim i jednostavnim tekstom,uz prateće vokale koji se poigravaju sa hip hop zvukom.Opušteno i ležerno ,npr. kao kod The Banditosa koje su proglasili srodnim im autorima. Ili Little Feat. Odlične klavijature sa mirnijim završetkom.

„Pain“ ,song podsjeća na Gram Parsonsa u imaginarnoj glasnijoj  svirci sa The Rolling Stones, ili nekoj od njegovih „bržih“ pjesama kao što je „I can t dance“,sjajan boogie.

„Bondurant women“,pjesma sa laganijim tempom,naliči na neki rad The Beatlesa ili The Bandu, obogaćena sjajnim perkusijama,kao da se  Robbie Robertson upustio u  instrumentalno nadigravanje sa svojim drugarima sa sjevera istražujući južnjačke ili western teme da bi opet rasturili perkusijama i završili u funk maniru.

„U pjesmi „Dream along“, ja, kao čovjek sa ne baš dobrim sluhom , čujem nešto nalik vokalu Willie Nelsona u jednoj country – rock baladi koju bi on sasvim sigurno volio otpjevati. Jedan izvrsan swing country.

U „Gone“ se javlja Merle Haggard,iza se može naslutiti i Elvis,ali glas je grub i i buntovnički,odličan country rock sa divnim finalom na klavijaturama.

„Superstition“ je na početku obojena soul i blues atmosferom koja kao da potiče iz  The Beach Boys radionice ,a posebno pri kraju pjesme kada vokali i duvači stvaraju savršen kraj.

U „TX Jelly“ imamo izvanredan bunjarski solo koji otvara pjesmu, psihodelični motivi, zvuk iz The Swampers  univerzuma,moćne atmosfere koju stvaraju klavijature uz uzvike muzičara,sjajan soul – funk .Instrumental koji se može prevesti kao  „pihtije ili žele iz Texasa.“

„Pretty flowers“ je country – rock ili soul numera koja ,barem mene, podsjeća na genijalnog Dan Penna,sa odličnim pratećim vokalima i izvanrednom „španskom „ gitarom.Jedna pennovska ljubavna priča.

„Shakin all over“ je obrada hita Johnny Kida and The Piratesa koji su snimali ili izvodili David Bowie,Flamin Groovies,Van Morrison, Fugazi,Wanda Jackson.Znači,svi. Ovdje je kod „Džentlmena“ izvanredan vokal ,izvrsna rokabili numera,sa sjajnim gitarama i primjer punokrvnog ,iskusnog ,svježeg ali odlično uigranog sastava koji izvrsno poznaje tradiciju,razne žanrove, nedovoljno poznate izvođače i genijalne studijske muzičare koji su decenijama pratili najveće izvođače  koji su pjevali najveće rnr pjesme,ljude na koje su ukazali direktno ih pominjujući kao uzore koji ih nadahnjuju ,a bili su  samo nepotpisani izvršioci radova na pjesmama bez kojih rnr ne bi bio onakav kakav je danas i bez kojih se mnogi muzičari ne bi proslavili.Izvrsna osmominutna pjesma izbalansirana od početka do žestokog krešenda.

 

„Trading paint“ ,za kraj ide tipična ,teksaška country – swing balada sa izvrsnim pratećim vokalima(za to služe prijatelji), glavnim vokalom u nježno-muževnom stilu u maniru jednog Lyle Lowetta.

Jedna grupa jako iskusnih ali mladih muzičara je neočekivano dobila priliku da sviraju u mitskom Muscle Shoals uFame studiju, a nakon snimanja nisu imali namjeru da nude materijal nijednoj izdavačkoj kući.To bi bio jedan od najvećih promašaja ove godine pa i šire.Srećom,album je objavljen a nama predstoji da uživamo u sjajnim pjesmama ovih teksaških mavericka ,  ljubitelja ljudi iz pozadine, etno muzikologa , ispravljača nepravdi poput neke dobre kaubojske ekipe sa talentom koji sasvim sigurno prerasta u veliko znanje i čini ovu grupu rijetkom i nezaobilaznom pojavom na današnjoj sceni jedinog i pravog tradicionalnog ili roots ili rnr zvuka. Izuzetan album.

Sanjin Štrbac
Sanjin Štrbac
Rođen u Kninu 1971. Studirao u Banjaluci i Beogradu. Živi u Banjaluci. Pravnik. Pisao o svemu, najviše o kulturi u časopisima "Revolt", "Reporter", Popboks". Objavio dvije knjige o popularnoj muzici : “"Gubitnici" sviraju historiju" (2009. i 2012.) i "Žeton za najdraži Vurlicer"(2013.). Najviše voli, uglavnom, klasični američki rokenrol i njegove podžanrove koje nedovoljno slušamo, popularnu i nepopularnu književnost, TV, sport, pivo, viski... I ljepotu.