Beograd, 25. septembar 2017 – Njegovo Kraljevsko Visočanstvo Prestolonaslednik Aleksandar svečano je otvorio izložbu fotografija i dokumenata „Srbija i Rusija u Velikom ratu“ u kripti Hrama Svetog Save. Autor postavke je g-din Dušan Babac, član Krunskog veća, a izložba je organizovana u saradnji Hrama Svetog Save i Fonda Kraljevski dvor, uz podršku Ministarstva kulture Republike Srbije.
„Istorija Srbije i Rusije u Velikom ratu, tesno je povezana sa sudbinom porodica Karađorđević i Romanov. I jedni i drugi su vodili državu i vojsku. Car Nikolaj drugi bio je počasni komandant 16. puka srpske vojske, kralj Petar prvi bio je počasni komandant 14. puka ruske vojske. Rusija je stupila u rat jer je Srbija bila napadnuta. Ruski car je pomogao formiranje srpske dobrovoljačke divizije u Rusiji. Posle albanske golgote zahtevao je od saveznika da evakuišu preostale srpske trupe, po cenu sklapanja separatnog mira sa Nemačkom. Ruske brigade na solunskom frontu su oslobodile Bitolj u novembru 1916. godine. To je bio prvi vesnik skorog oslobođenja porobljene otadžbine. Dinastija Romanov je tragično postradala u vihoru svetskog rata i svetske revolucije. Četvrt veka kasnije dinastiju Karađorđević zadesila je slična sudbina u vremenu i okolnostima kada na svetskoj pozornici više nije bilo starog saveznika. Skoro 100 godina prašina i zaborav prekrivali su ovo herojsko vreme velikog savezništva. Sada, kada čitava Evropa obeležava jubilej Velikog rata, pravo je vreme da se ponovo setimo tih važnih lekcija iz istorije“, rekao je Prestolonaslednik Aleksandar u svom obraćanju.
Ceremoniji otvaranja izložbe prisustvali su Njeno Kraljevsko Visočanstvo Princeza Katarina, Njegovo Preosveštenstvo Episkop moravički gospodin Antonije, vikarni episkop Patrijarha Irineja, Nj.E. g-din Aleksandar Čepurin, ambasador Ruske Federacije, predstavnici savetodavnih tela Krune i diplomatskog kora, kao i brojne druge ugledne zvanice iz sfere kulture i umetnosti.
Izložba „Srbija i Rusija u Velikom ratu“ se bavi tematikom savezništva Srbije i Rusije u Prvom svetskom ratu i predstavlja svojevrsan istorijski pregled o vojnim vezama i odnosima dva bratska naroda, nastala sa ciljem da se osvetle neke malo poznate epizode iz te epohe, imena i lica njenih aktera u vreme obeležavanja stogodišnjice od početka rata koji svet do tada nije video. Prelomne 1914. godine, Srbija je u Rusiji našla svog glavnog i prirodnog saveznika. Zahvaljujući tome je omogućen opstanak Srbije koja se dostojno odužila, kako Rusiji tako i ostalim saveznicima. Savezničke vojne veze se nastavljaju tokom 1915, 1916. i 1917, do onog trenutka kada je Rusija, zbog revolucije, istupila iz tabora saveznika.
Pored više od 250 fotografija, ova izložba je propraćena i bogatom dokumentarnom građom. Postavka je podeljena u nekoliko celina i to: predistorija savezništva, ruska vojna pomoć Srbiji za vreme Prvog svetskog rata, ruske ekspedicione snage na Solunskom frontu, srpske dobrovoljačke divizije u Rusiji, srpski i jugoslovenski pukovi u Rusiji u vreme građanskog rata, Karađorđevići i Romanovi.
Izložba će biti otvorena za posetioce do petka, 29. septembra.
