Jovanka Bončić je neko za koga niko u Srbiji ne zna, a ova naučnica može da stane rame uz rame sa Teslom i Pupinom.
Advokat Mihailo Bončić i njegova supruga Katarina dobili su kćer Jovanku 1887. godine. Rođena je u Nišu, prva tri razreda osnovne škole završila je u Požarevcu, a četvrti i šest razreda gimnazije u Požarevcu. U Beogradu je pohađala Treću mušku gimnaziju, gde je maturirala 1905. godine i potom se upisala na Arhitekstonski fakultet. Pošto je završila sedmi semestar studija, Jovanka Bončić otišla je u Nemačku na dalje školovanje, i to u Darmštat. Tamo je upoznala Ukrajinca Andreja Katerinića, inženjera, za koga se kasnije i udala.
U analima Darmštatskog prestižnog univerziteta ostaje zabeleženo da je Bončićeva stekla akademsko zvanje arhitekte i diplomu inženjera 18. jula 1913. godine čime je postala prva žena u istoriji Nemačke koja je stekla diplomu inženjera.
O ovom neobičnom događaju izvestile su i berlinske „Ilustrovane novine“, i to tako što su na celoj naslovnoj strani objavili fotografiju diplomaca gde je među mladićima i jedina devojka – mlada Jovanka Bončić.
Koliko je ova Srpkinja bila značajna u nemačkom „gradu nauke“ ghovori i činjenica da jedna nagrada Univerziteta u Darmštatu nosi njeno ime, baš kao i jedna ulica u studentskom kampusu. Nagrada „Jovanka Bončić“ dodeljuje se ženama za posebna naučna dostignuća u oblasti materijala i geonauke, a prva je dodeljena na stogodišnjicu njenog diplomiranja.
Bončićeva je sa suprugom Andrejem Katerinićem mnogo putovala. Venčali su se u Rusiji, živeli u Petrogradu, Rigi, Moskvi, Kozeljevu, Kijevu, Padolskom i u Birzuli kod Odese, a u Jugoslaviju su se vratili bežeći od revolucionarnih previranja. Imali su trojicu sinova – Mihaila, Petra i Vitalija. U svojoj domovini Jovanka Bončić je odlikovana ordenom Sv. Save Petog reda 1928. godine, a deset godina kasnije ordenom Jugoslovenske krune Petog reda.
#SajamGradjevinarstvo Prva žena, arhitekta, koja je diplomu inženjera stekla u Nemačkoj je srpkinja Jovanka Bončić
Andrej Katerinić projektovao je zgradu Osnovne škole „Kralj Aleksandar I“ u Dečanskoj ulici u Beogradu (1930, danas zgrada Muzičke škole „Stanković“) i zgradu Srednje tehničke škole u ulici Vojislava Ilića, dok je njegova supruga Jovanka Bončić – Katerinić ostavila Srbiji nekoliko arhitektonskih dela.
Srpskoj prestonici je ostavila zgrade Učiteljskog (zgradu Ženske učiteljske škole kraljice Marije) i Veterinarskog fakulteta. Njena dela su i čuveni Banski dvor u Banjaluci, kao i deo banjskog kupatila u Banji Koviljači. Radila je i na rekonstrukciji dela doma „Ankera“u Balkanskoj ulici u Beogradu, učestvovala je u izvođenju zgrade Pravnog fakulteta arh. Petra Bajalovića, projektovala bolnicu u Despotovcu i gimnaziju u Smederevu, kao i nekoliko zgrada osnovnih škola u Srbiji.
Tokom 1941. godine nije radila, da bi joj 1942. godine bili dodeljeni manje značajni zadaci u Ministarstvu građevina. U proleće 1944. godine otišla je na dužnost u Petrovac na Mlavi, gde je izvodila manje radove i dočekala kraj drugog svetskog rata, posle koga se vratila u Ministarstvo građevina gde je 1945. godine penzionisana.
Jovanka Bončić ostala je u srpskoj prestonici sve do svoje smrti. Nastradala je je u svom stanu u Beogradu 27. decembra 1966. u požaru koji je sama izazvala zaspavši sa neugašenom cigaretom.
Izvor: dnevno.rs
