Štamparija Crnojevića ili Cetinjska štamparija je jedna od najstarijih ćiriličkih i slovenskih štamparija, a ujedno i najstarija srpska, odnosno južnoslovenska štamparija, koja je radila od 1493. do 1496. godine na Cetinju, pod upravom jeromonaha Makarija i pod pokroviteljstvom Đurđa Crnojevića, vladara Crne Gore.
Godine 1494. iz ove štamparije izašao je „Oktoih prvoglasnik“, prva štampana knjiga na srpskom jezikui jedna je od najviše korišćenih bogoslužnih knjiga u Srpskoj pravoslavnoj crkvi.
Oktoih je i sam po sebi remek-delo vredno divljenja. Dimenzija 254×186 mm, na 269 listova (538 strana), štampan je na papiru u dve boje (crna i crvena), u stilu renesanse. Ukrašen je inicijalima i zastavicama, a na naslovnoj strani ima zastavicu sa ukomponovanim grbom Crnojevića i inicijalom „P“.
U predgovoru Oktoiha piše:
„Poveljenijem gospodina Đurđa Crnojevića, ja Hristu rab svještenik Makarije, rukodjelisah sije pri vaseosvještenom mitropolitu kir Vavili“.
Štampanje i ukrašavanje Oktoiha prvoglasnika izvelo je sedam monaha pod budnim okom jeromonaha Makarija.
Oktoih je štampan u relativno velikom broju, od čega je do danas sačuvano 105 primeraka. To ukazuje želju izdavača da knjiga bude distribuirana i u okolne krajeve.
O tome koliko je štampanje ovog dela bilo važno govori i ovaj podatak – list „Onogošt“ u broju 27. iz 1899. godine donosi pismo iz Zagreba u kome tadašnji premijer Velike Britanije Vilijam Gledston iznosi mišljenje da su Srbi imali štampariju pre Oksforda i drugih sličnih naučnih centara u Evropi. Štamparija Crnojevića zapravo je prva državna štamparija u svetu.
Izvor: dnevno.rs
