Milijardu i dvesta miliona dolara i deset godina rada uložili su Emirati kako bi na mestu gde, do pre pola veka nije bilo ničega osim oskudno naseljene pustinje, bio podignut muzej koji nosi ime verovatno najpoznatijeg zdanja ove vrste u istoriji civilizacije – “Luvr”.

Reporter “Novosti” posetio je “Luvr Abu Dabi” svega nekoliko dana posle otvaranja, koje je izazvalo ogromnu pažnju čitavog sveta. Kod mnogih i zbunjena pitanja – otkud uopšte “Luvr” u Abu Dabiju i šta je u njemu izloženo.

UGOVOR između Emirata i Francuske o izgradnji “Luvra” u Abu Dabiju potpisan je 2007. godine. Ideja je bila da se izgradi “univerzalni muzej” koji bi na jednom mestu predstavio istoriju civilizacije i poneo ime slavnog francuskog imenjaka. Samo pravo na to ime, iznajmljeno na 30 godina, koštalo je Abu Dabi nešto više od pola miliona evra. Oko 750 miliona namenjeno je uslugama savetovanja, pomoći u postavci i upravljanju muzejom, i iznajmljivanju kolekcije.

Stanica “Sen Lazar” Kloda Monea

“Luvr Abu Dabi” smešten je na ostrvu Sadijat, koje bi narednih godina, izgradnjom muzeja “Gugenhajm” i Nacionalnog muzeja “Zajed”, trebalo da postane neka vrsta ostrva kulture u pustinjskom moru stakleno-čeličnih oblakodera po kojima su Emirati danas najpoznatiji širom sveta.

I već sa prvim korakom unutar ovog zdanja postaje jasno da se njegova ekstravagancija ne završava samo na megalomanskoj ideji o iznajmljivanju slavnog imena. Arhitekte su morski povetarac “sprovele” ispod kupole, što osim ambijentalne ima i praktičnu svrhu jer, u kombinaciji sa senkom koju kupola baca, prirodno snižava temperaturu za oko pet stepeni.

“Napoleon prelazi Alpe” Žaka Luja Davida

IZ senovitog predvorja put vodi u niz galerija koje hronološki prate razvoj kulture i umetnosti čovečanstva dočaravajući praktično početnu ideju “univerzalnog” muzeja. Eksponati nisu, kao u francuskom (sada je to već potrebno naglasiti) “Luvru” i većini velikih zapadnjačkih muzeja raspoređeni po celinama vezanim za kulture i regione iz kojih potiču, već tako da se dela nastala u istom vremenskom periodu nalaze u zajedničkoj galeriji, bez obzira na to odakle potiču.

Na zajedljiva pitanja o tome “šta su, zaboga, stavili u muzej izgrađen u gradu čija istorija praktično počinje polovinom prošlog veka”, odgovor je zapravo jednostavan i, u skladu sa celom pričom – megalomanski. Reč je o pozajmici iz čak 13 najvećih francuskih muzeja, od “Pompidua”, “Orseja” i Versajskog dvorca do “Luvra” iz kojeg, očekivano, potiče najveći deo kolekcije.

Među najzanimljivijim i najpoznatijim izloženim delima su “Portret nepoznate žene” Leonarda da Vinčija, autoportret Van Goga, Vislerova “Majka” (koja izaziva najveće oduševljenje, mahom zapadnjačke omladine i povike “evo one slike iz Mister Bina”), “Napoleon prelazi Alpe” Žak-Luja Davida, Moneova ”Stanica ‘Sen Lazar’”. Tu su i Gogen, Matis, Magrit, Kandinski, Mondrijan… kao i eksponati iz starog Egipta, antičke Grčke, Rima, majanske civilizacije, otomanskog perioda…

POSTAVKA će se menjati na godinu dana, ali dela će uvek biti istog nivoa koji je, treba li reći posle svega, prilično impresivan. I ostavlja snažan utisak da globalizam i kosmopolitizam više nisu samo tekovina Zapada. A dokazuje i da se stotine i hiljade godina istorije umetnosti možda ne mogu kupiti, ali se definitivno mogu iznajmiti. Istini za volju, pristup se čini poštenijim od onog zapadnih država, koje su u vreme svog procvata popunjavale muzejske kolekcije “pozajmljujući” dela iz svojih kolonija.

PREKRIVENA GOLOTINjA

UPRKOS univerzalističkim ambicijama, “Luvr Abu Dabi” ipak ne prekoračuje granice lokalne kulture. Upadljivo je da su na svim antičkim skulpturama koje predstavljaju nage modele genitalije – prekrivene listovima. I prilikom otvaranja muzeja najavljeno je da će se voditi računa o kulturi domaćina i da posetioci ne očekuju previše aktova i renesansne razuzdanosti.

Džejms Mankil Visler ovekovečio majku

STIŽE I „GUGENHAJM“

U KOMŠILUKU “Luvra” uskoro će se naći i “Gugenhajm Abu Dabi”, naravno pod nadzorom istoimenog muzeja iz Njujorka. Za razliku od drugih Gugenhajmovih “ispostava”, ovaj u Emiratima trebalo bi, prema najavama, da se fokusira na dela nastala van granica zapadne civilizacije. I to, nimalo slučajno, na umetnost nastalu nakon 1960, u periodu kada na zapadu cveta pop-art, a na istoku se rađa nova država – Ujedinjeni Arapski Emirati.

Izvor: novosti.rs