spot_img

99 godina od prisajedinjenja Vojvodine: Istorijska odluka Velike narodne skupštine o Banatu, Bačkoj i Baranji

25. novembra 1918. godine sazvana je Velika narodna skupština Srba, Bunjevaca i ostalih Slovena u Banatu, Bačkoj i Baranji, koja je proglasila prisajedinjenje ovih regiona Kraljevini Srbiji (na skupštini je bilo ukupno 757 delegata, od kojih 578 Srba, 84 Bunjevca, 62 Slovaka, 21 Rusin, 6 Nemaca, 3 Šokca, 2 Hrvata i 1 Mađar), a 1. decembra 1918. godine, Kraljevina Srbija se ujedinila sa Državom Slovenaca, Hrvata i Srba, da bi formirala Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca.

Prema proglasu objavljenom 17. novembra, pravo glasa na Velikoj narodnoj skupštini imali su Srbi, Bunjevci i ostali Sloveni, oba pola, sa navršenih dvadeset godina. Poslanici su birani po opštinama, po jedan poslanik na hiljadu građana, a izabrani su na javnim zborovima, aklamacijom.

velika narodna skupština 1918.

Odluku o priključenju Kraljevini Srbiji, kao jedinstvenoj državi pročitao je jedan od lidera Srba nekadašnje Austrougarske, političar i novinar Jaša Tomić, koji je tada rekao da se Vojvodina priključuje Kraljevini Srbiji „koja svojim dosadašnjim radom i razvitkom ujemčava slobodu, ravnopravnost i napredak u svakom pravcu“.

U istorijskoj odluci, koju je donela Velika Skupština, stajalo je nekoliko odluka.

Pre svega, da Kraljevina Srbija zastupa interese Vojvodine, da bude garantovana sloboda, ravnopravsnost, napredak, da se nesrpskim i neslovenskim narodima koji ostaju u granicama Vojvodine obezbeđuje svako pravo, da se uspostavlja Veliki narodni savet sa 50 članova, kao i da svaki građanin ima pravo da na maternjem jeziku komunicira sa svim vlastima.

Prisajedinjenju Vojvodine Kraljevini Srbiji prethodio je niz događaja, pre svega propast Austrougarske monarhije oktobra 1918. godine, kada je vlast u Banatu, Bačkoj i Baranji preuzela vojska Kraljevine Srbije, a faktičku upravu su imali lokalni vojvođanski Srbi.

Svake godine, nizom manifestacija u Novom Sadu i vojvođanskim gradovima i polaganjem venaca na spomen ploču Velike Narodne Skupštine, koja se nalazi u Novom Sadu na zgradi nekadašnjeg hotela „Grand“, obeležava se ovaj istorijski dan za Vojvodinu.

Izvor: Tanjug

Zoran Todorović
Zoran Todorović
Osnivač „Pokazivača“. Tvorac novakovanja. Čovek koji od života želi sve ili ništa, a trenutno živi negde između.