Knjeginja, buduća kraljica Natalija, rođena je u Firenci 1859. godine kao Natalija Keško. Otac joj je bio Petar Ivanović Keško, ruski pukovnik, a majka Pulherija Sturdza, princeza od Moldavije. Već sa 15 godina ostala je bez oba roditelja, a od tada ju je odgajala baka. Veruje se, bakino provodadžisanje dovelo je do upoznavanja sa Milanom Obrenovićem. Sreli su se u Beču, a hroničari tvrde da je u pitanju bila ljubav na prvi pogled. U julu 1875. godine su se venčali u Beogradu.
U trenutku venčanja kraljica je imala svega 16 godina. Mlada, inteligentna i lepa, brzo je očarala narod koji ju je počeo nazivati “Srpskom majkom“. Zavolela je Srbiju, brzo naučila jezik i već sledeće godine rodila sina, prestolonaslednika Aleksandra.
Ljubav vladarskog para nije bila dugog veka. Različite naravi i stavovi brzo su doveli do neslaganja. Kralj Milan je bio sklon ljubavnim avanturama i kockanju, što dovodi do njihovog razlaza 1888. godine. Godinu dana kasnije, kralj je abdicirao. Uslov koji je naveo, da bi se mirno povukao, bilo je da Natalija bude proterana iz zemlje. Kraljica odlazi u Bijaric u Francuskoj povevši sa sobom dvorsku damu i prijateljicu Dragu Mašin. Ironijom sudbine, upravo ova dvorska dama postaće njena snaja tj. supruga Natalijinog sina Aleksandra, koji je odmah nakon očeve abdikacije stupio na presto. Za vreme Aleksandrove vladavine Natalija se vraća u Srbiju, ali prima novi udarac sudbine. Ubistvo Aleksandra i Drage Mašin 1903. godine, bio je njen poslednji poraz. Odlazi iz Srbije rešena da se više nikada ne vrati. Postaje monahinja i umire u 82. godini 1941.
Kraljica je i bila veliki poštovalac umetnosti, a poznato je i da je i nesebično pomagala umetnike kada god je za to imala priliku. Slikar Stevan Todorović kao blizak prijatelj porodice Obrenović, portretisao je većinu njenih članova. Za potrebe Srpskog poslanstva u Carigradu, naslikao je i portret kraljice Natalije. Nalazio se u Istanbulu do 1967. godine, kada je vraćen u Beograd.
Portret kraljice nastao je u slikarevom domu u Gospodskoj ulici u Beogradu (danas Brankova), oko 1886. godine, u tehnici ulje na platnu. Kraljica je predstavljena do pojasa, u poluprofilu. Ponosnog držanja i jasnog pogleda, bujne crne kose i divnog tena. Crvenilo haljine, sa dekoracijom u vidu cveta na levom ramenu, ublaženo je belim velom od tila, koji daje dodatnu dozu prefinjenosti.
Dostojanstvo i suptilna tajanstvenost portreta ovekovečena Todorovićevim talentom, stvorila je remek-delo srpskog slikarstva. Tragična kraljica i srpska majka Natalija Obrenović, zahvaljujući Todorovićevom portretu postala je „Srpska Mona Liza“.
Tekst: Katarina Hadži-Minić
